ایمنی گودهای خطرناک؛ دغدغه مدیریت شهری جدید | وجود گود ۷۰ متری در تهران

حجت‌الاسلام سید محمد آقامیری رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران در سی و سومین جلسه این شورا گفت: افزایش قیمت زمین در تهران باعث شده در بسیاری از پروژه ها مالکان و سازندگان درصدد استفاده هرچه بیشتر از فضای زیرزمین ترغیب شوند. از سوی دیگر نبود قانون مشخص در محدودسازی این امر سبب شده که احداث گودهای عمیق و بعضا خطرناک در شهر تهران روز به روز افزایش یابد. به عنوان مثال احداث گودی به عمق حدود ۷۰ متر در شمال تهران خود گویای بسیاری از مسائل است.

رئیس کمیته عمران شورا افزود: ریزش گودها در گوشه و کنار شهر تهران موضوعی است که به رغم تحمیل خسارات مالی و جانی طی سال‌های اخیر، کماکان آنگونه که شایسته است به آن توجه نشده است و وقوع اتفاقات ناگوار هر از گاهی توجهات را به این قضیه معطوف و بعد از مدتی دوباره به فراموشی سپرده می شود.

آقامیری اظهار داشت: وجود گودهایی که بسیاری از آنها در مدیریت شهری قبلی و آن هم بعضا بدون طی فرآیندهای قانونی و اخذ مجوز ایجاد شده، سبب شده وجود این گودها به یکی از مخاطرات جدی شهر تهران تبدیل شود.

وی افزود: از سوی دیگر ارائه آمار متفاوت از وجود گودهای پرخطر در تهران توسط افراد و سازمان‌های مختلف حکایت از عدم شناخت یا نبود تعریف جامع و اطلاعات مکفی دست‌اندرکاران امر دارد. علی‌رغم تلاش‌های خوبی که بعضا در این سال‌ها صورت گرفته، تطویل در تدوین سازوکارهای مربوطه و اجرایی شدن آن باعث شده که همچنان موضوع ارتقای ایمنی گودها یکی از دغدغه های این شورا و مدیریت شهری جدید باشد.

آقامیری گفت: با هدف ارتقای ایمنی و جلوگیری از رها شدن گودها، مصوبه ارتقای ایمنی تخریب و گودبرداری‌های ساختمانی شهر تهران ابلاغی به شماره ۲۳۶۷۴/۱۷۱۶/۱۶۰ مورخ ۱۷/۱۱/۹۱، پس از اصلاح و به‌روزرسانی آن در راستای اجرای مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان در تاریخ ۵/۵/۱۴۰۰ مشتمل بر ۸ ماده و ۸ تبصره به تصویب شورای اسلامی شهر تهران رسید و طی نامه شماره ۱۶۰/۲۸۱۱/۸۴۱۹ مورخ ۸/۵/۱۴۰۰ به شهرداری تهران برای اجرا ابلاغ شده است.

در این اصلاحیه بعضی از وظایف شهرداری تهران به منظور افزایش ایمنی در مراحل تخریب و گودبرداری، ایمن‏ سازی و رفع خطر ناشی ازگودهای رها شده و ایجاد وحدت رویه در هنگام سوانح ناشی ازگود عبارتند از:

الف- براساس ماده (۲) شهرداری تهران موظف به انجام اقدامات ذیل میباشد:

* به روزرسانی کلیه کاربرگ‌های پیوست مصوبه قبلی براساس آخرین ضوابط و مقررات ملی ساختمان ظرف مدت سه ماه از تاریخ ابلاغ و پیاده سازی آن به صورت الکترونیکی در فرآیند صدور پروانه ساختمانی

* جلوگیری از صدور هرگونه پیش‏پروانه و مجوز برای شروع عملیات تخریب وگودبرداری قبل از طی مراحل صدور پروانه ساختمانی

* جلوگیری از شروع به کار و ادامه عملیات گودبرداری و ساختمانی تا هنگام انجام کلیه اقدامات مشخص شده در مصوبه فوق از جمله تعیین وضعیت همجواری ها، ایمن سازی محدوده اطراف گود .

* تهیه و ابلاغ دستورالعملها و چک لیستهای مناسب برای وحدت رویه در مناطق ۲۲ گانه به منظور وظایف نظارتی.

* بازرسی ازگود توسط عوامل شهرداری ناحیه، وفق دستورالعمل‏های تهیه شده و ثبت نتایج در سامانه ناحیه محوری و جلوگیری از ادامه عملیات گودبرداری در صورت مشاهده تخلفات و اشکالات اجرایی

* برگزاری آموزش‏های تخصصی لازم کارشناسان شهرسازی نواحی به صورت مستمر

ب - در خصوص گودهای با خطر زیاد و بسیار زیاد شهرداری موظف گردیده مجموعه اقدامات ذیل را انجام دهد:

* اخذ برنامه زمان‏بندی اجرایی به تفکیک مراحل اجرایی و همچنین صورتجلسه مشترک هماهنگی بین نمایندگان تصریح شده در مصوبه و ثبت آنها در پرونده ملک بصورت سیستمی

*صدور اخطاریه های لازم در صورت مشاهده هرگونه اشکال یا تخلف در انجام عملیات گودبرداری و عدم پیشرفت طبق برنامه زمان‏بندی و رفع خطر و ایمن‏سازی گود و معابر با استفاده از آزادسازی تضمین بانکی راسا توسط شهرداری ( وفق بند ۴ مصوبه) در صورت لزوم

*اخذ تضمین بانکی برای کلیه گودهای با خطر زیاد و بسیار زیاد به هنگام صدور پروانه ساختمانی،

*اخذ تعهد محضری از صاحبکار تا در شرایط ضروری نظیر ریسک وقوع ریزش گود، رها شدن گود و مواردی از این قبیل، نسبت به ورود و رفع خطر از گود اقدام نماید.

*اخذ رضایت‏نامه رسمی از کلیه مالکین مجاور ملک و ارایه مجوز بلامانع از اداره فضای سبز منطقه و ادارات مرتبط با تاسیسات شهری در خصوص نیلینگ و انکراژ

ج- در راستای ماده (۳) این مصوبه شهرداری تهران موظف است سازوکار لازم را جهت الکترونیکی نمودن ارایه خدمات ظرف مدت حداکثر دو ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این مصوبه فراهم نماید.

د - وفق ماده (۴) این مصوبه به منظور ساماندهی، ایمن‏سازی و رفع خطر ناشی ازگودهای رها شده موجود در سطح شهر تهران، شهرداری تهران موظف است با همکاری سازمان استان اقدامات زیر را انجام دهد:

۱- گودهای رهاشده موجود را از حیث میزان خطر اولویت‌بندی نموده و لیست آن را جهت پیگیری حقوقی به اداره کل حقوقی شهرداری ارسال نماید.تا ظرف مدت حداکثر سه ماه نسبت به اقامه دعوی به دستگاه قضا در راستای تعیین تکلیف گودهای رها شده و الزام مالک یا مالکین به ایمن سازی اقدام نماید.

۲-نسبت به ایجاد فرآیند سیستمی شناسایی گودهای رها شده و ایجاد بانک اطلاعات وفق دستورالعمل‏های ابلاغی ظرف مدت حداکثر دو ماه در سامانه‌های مرتبط شهرداری تهران اقدام و به طور مستمر بهنگام سازی نماید.

۳- برای مواردی که بنا به اهمیت گود و عدم همکاری مالک در رفع خطر از گود، ورود مستقیم شهرداری به رفع خطر وفق قانون شهرداری احراز شده باشد شهرداری تهران نسبت به رفع خطر از آنها اقدام نماید.

ر-در راستای ماده (۵) شهرداری تهران موظف است به منظور ایجاد وحدت رویه در اقدامات واحدهای ستادی و عملیاتی شهرداری در سوانح ناشی ازگود و پیش بینی سازوکار همکاری سایر دستگاه‌های مسئول و مراجع ذیصلاح حقوقی، ظرف مدت حداکثر ۲ ماه نسبت به تدوین دستورالعمل اجرایی مدیریت و فرماندهی سوانح گود در شهر تهران اقدام و جهت اجرا ابلاغ نماید.

ز-در راستای ماده (۷) شهرداری تهران موظف است ظرف مدت حداکثر سه ماه از تاریخ لازم الاجرا شدن این مصوبه، دستورالعمل های راهنمای کامل این مصوبه را با رعایت موازین حقوقی، فنی و اجرایی تدوین و ابلاغ نماید.

آقامیری در ادامه گفت: حال با توجه به وضعیت گودبرداری های تهران به ویژه گودهای رهاشده در سطح شهر، ضروری است در اسرع وقت ضمن ارائه لیست کلیه گودهای باخطر زیاد و بسیار زیاد (بر اساس تعاریف مبحث هفتم مقررات ملی ساختمان) در سطح شهر تهران به همراه مشخصات کامل آنها، گزارشی از اقدامات انجام شده توسط شهرداری و سازمانهای زیرمجموعه آن در خصوص عملیاتی کردن شرح وظایف تصریح شده در مصوبه فوق با عنایت به زمان های مقرر در آن و همچنین اقدامات انجام شده در خصوص افزایش ایمنی و رفع خطر از گودهای مذکور ارائه شود.